In de sportwereld onderscheidt elk team zich door zijn kleuren. Als het om het Nederlands voetbalelftal gaat, is de verwijzing naar de kleur oranje wordt snel geassocieerd met deze nationale selectie. Maar wat zorgt ervoor dat A Clockwork Orange zo’n tint draagt tijdens zijn wedstrijden? Laten we ons verdiepen in de Nederlandse geschiedenis en tradities om deze vraag te beantwoorden.
Koninklijke oorsprong: de link met de regering
Het begint allemaal in de 16e eeuw, toen Willem I van Nassau, bekend als “De Zwijger”, werd de belangrijkste leider van de opstand van de Verenigde Provinciën tegen de Spaanse macht. Vervolgens stichtte hij het Huis Oranje-Nassau, dat nog steeds de heersende dynastie in Nederland is. De familieclan is gevormd rond emblematische figuren die een belangrijke historische rol spelen voor dit Europese land en een echte cultus aan zijn bevolking wijden.
Het verwijst hier dus naar historische en koninklijke afkomst dat Nederlandse atleten ervoor kiezen om de kleur oranje te dragen als ze hun land vertegenwoordigen. Door de oranje symboliek op het sportveld over te brengen, brengen de atleten hulde aan hun nationale erfgoed, terwijl ze een gevoel van saamhorigheid en verbondenheid bij de Nederlandse supporters opwekken.
De integratie van oranje in andere sportteams in het land
Als de ” Oranje “, zoals de Nederlanders zeggen, nauw verbonden is met voetbal, moet worden opgemerkt dat deze nuance ook in andere sportdisciplines terug te vinden is. Zo draagt het nationale hockeyteam, tweevoudig Olympisch kampioen en negenvoudig wereldkampioen, tijdens de officiële wedstrijden een overwegend oranje tenue.
Ook Nederlandse vertegenwoordigers in individuele sporten als atletiek of zwemmen dragen vaak een trui in de kleuren van hun land. En ook al verwijst het volkslied, het ‘Wilhelmus’, niet expliciet naar de kleur oranje, het blijft aanwezig in harten en geesten als het gaat om het ondersteunen van hun atleten op het internationale toneel.
Een nationale identiteit die over de grenzen heen wordt geëxporteerd
De populariteit van deze symbolische tint overschreed al snel geografische grenzen en vestigde zich als een onderscheidend embleem van Nederland als geheel. Zo hebben verschillende Nederlandse merken en bedrijven de afgelopen eeuw oranje als hoofdkleur gekozen om hun visuele identiteit te belichamen, en zo de nauwe band tussen het land en zijn beroemde kleur te versterken.
De relatie met andere culturele elementen
De koning en de nationale feestdag
Naast sport is de kleur oranje ook aanwezig tijdens officiële vieringen en populaire festivals. Om precies te zijn, het is tijdens de verjaardag van de regerende soeverein dat deze kleur zijn volle omvang krijgt. DE Koning Willem-Alexander, de huidige vorst van Nederland, had op 27 april 2013 recht op een enorme ‘oranje’ golf om zijn troonsbestijging te markeren. Deze traditie wordt vandaag de dag nog steeds voortgezet met de nationale feestdag “Koningsdag”, waarbij de Nederlandse straten trots worden versierd met deze kleur.
Het symbool van een land dat bezoekers verwelkomt
De feestelijke sfeer die tijdens deze evenementen heerst verwijst tevens naar een aspect dat diepgeworteld is in de Nederlandse cultuur: het gevoel van gastvrijheid en welkom. Dit komt vaak tot uiting in de wens om deze ‘oranje’-geest te delen met buitenlanders die het land komen ontdekken, en zo momenten van gezelligheid en uitwisseling creëren rond een kleur die mensen samenbrengt en verenigt.
Een kleur die generaties en sociale categorieën overstijgt
Door de decennia heen hebben de verschillende teams waaruit het Nederlandse voetbalteam bestaat deze traditie van het hoog dragen van de oranje kleuren in stand gehouden. Elke generatie spelers heeft dus niet alleen bijgedragen aan de nationale sportieve rijkdom, maar ook aan het consolideren van dit culturele erfgoed dat van generatie op generatie wordt overgedragen.
Van Johan Cruijff tot Virgil van Dijk, via Dennis Bergkamp en Arjen Robben: Nederlandse atleten laten met trots zien dat ze bij het thuisland horen dankzij de oranje trui die hen siert. Bovendien genereert publieke steun voor de prestaties van nationale teams vaak een verenigend effect tussen de verschillende sociale klassen, waardoor verdeeldheid wordt opgeheven en één geheel ontstaat: Nederland verenigd achter hun vertegenwoordigers.
Het verhaal gaat verder met het damesvoetbalteam
De afgelopen jaren is er met het groeiende succes van het Nederlandse damesvoetbalteam een nieuwe pagina in het oranje erfgoed geschreven. Deze selectie, opgericht in 1971, bereikte nieuwe hoogten tijdens Euro 2017 door de eerste grote titel te winnen en vervolgens de tweede plaats veilig te stellen op het WK 2019, waarmee de populariteit en het concurrentievermogen van het vrouwenvoetbal op internationaal niveau werd bevestigd.
Uiteraard draagt het damesteam ook de oranje kleuren, waardoor de traditie van hun mannelijke tegenhangers wordt voortgezet en zo de onwrikbare band tussen de natie en haar emblematische kleur wordt versterkt.